“Μη φοβού, θυγάτηρ Σιών, ιδού ο βασιλεύς σου έρχεται, καθήμενος επί πώλου όνου”.
Στην σημερινή ευαγγελική περικοπή περιγράφεται η θριαμβευτική είσοδος στα Ιεροσόλυμα του Ιησού Χριστού που βαδίζει προς το εκούσιον και σωτήριον Πάθος. Πλήθη λαού με κλαδιά φοινίκων στα χέρια με μεγάλο ενθουσιασμό επευφημούν τον εισερχόμενο στα Ιεροσόλυμα Βασιλέα του Ισραήλ, κραυγαζοντες: “Ωσαννά, ευλογημένος ο ερχόμενος εν ονόματι Κυρίου”, ασφαλώς πιστεύοντες ότι ο Χριστός εξεπλήρωνε τους πόθους τους για ένα εθνικό Μεσσία, έναν εγκόσμιο βασιλέα που θα εγκαθίδρυε μία επίγειο εθνική βασιλεία.
Πράγματι, ο Χριστός εισέρχεται στα Ιεροσόλυμα ως ο Βασιλεύς της βασιλείας των Ουρανών, ο όντως “βασιλεύς βασιλέων” (Αποκ. ιθ’ 16), με την διαφορά ότι η είσοδος του βασιλέως Χριστού γίνεται με βαθύτατη ταπείνωση και εις εκπλήρωσιν των προφητειών της Παλαιάς Διαθήκης. Εν αντιθέσει προς τις θριαμβευτικές και μεγαλοπρεπείς εισόδους βασιλέων εν δυνάμει και δόξη πολλή, η είσοδος του Χριστού σηματοδοτεί μία άλλη βασιλεία πνευματική που χαρακτηρίζεται από αγάπη και ταπείνωση. Η βασιλεία του Χριστού “ουκ έστι εκ του κόσμου τούτου” (Ιω. ιη’ 36), αλλά “η βασιλεία του Θεού εντός υμών εστίν” (Λκ. ιζ’ 21). Ο Κύριος θέλει να βασιλεύσει στις καρδιές των ανθρώπων.
Γι’ αυτό έρχεται πράος και ταπεινός, καθήμενος επί πώλου όνου, όπως προεφήτευσε ο Προφήτης Ζαχαρίας (Ζαχ. θ’ 9-10). Εισέρχεται επί πώλου όνου για να δηλώσει τον ειρηνικό χαρακτήρα της βασιλείας Του, “πολλήν την ημερότητα και επιείκειαν επιδεικνύμενος” (Ζιγαβηνός). Το γεγονός ότι ο Χριστός εισέρχεται καθήμενος επί πώλου όνου, έχει διπλό συμβολισμό της οικουμενικότητος της βασιλείας του Θεού. Η όνος συμβολίζει την συναγωγή των Ιουδαίων και ο πώλος την εξ Εθνών Εκκλησίαν, τον νέον Ισραήλ της χάριτος, προς τον οποίον θα ανοιχθεί το μήνυμα του Ευαγγελίου (Ζιγαβηνός). Οι μαθητές του Κυρίου, οι Απόστολοι, όταν αποστέλλονται να λύσουν τον πώλο, δεικνύουν έτσι ότι η έλευση του βασιλέως Χριστού σηματοδοτεί την λύση της ανθρωπότητος από τα δεσμά της αμαρτίας (Μέγας Αθανάσιος).
Τα πλήθη υποδέχονται τον Ιησού με τον ψαλμικό στίχο του Δαυίδ: “ωσαννά, ευλογημένος ο ερχόμενος εν ονόματι Κυρίου” (Ψαλμ. ριη’ 25), κρατούντες τα της σύμβολα νίκης επί του θανάτου, όπως σε μία ανάλογη θριαμβευτική εικόνα οι άγιοι του Θεού φέρουν φοίνικες στα χέρια τους (Αποκ. ζ’ 9). Ωστόσο, παρά τις ενθουσιώδεις εκδηλώσεις υποδοχής εκ μέρους του πλήθους, η καρδιά τους δεν έχει παραδοθεί στον Χριστό. Και αυτό θα αποδειχθεί με την ευμεταβλητη συμπεριφορά τους, όταν θα αναφωνήσουν “άρον άρον σταύρωσον αυτόν”.
Η σχέση τους με τον Χριστό είναι επιφανειακή, χωρίς βάθος και διάρκεια, όπως συμβαίνει με πολλούς κατ’ όνομα χριστιανούς, των οποίων η σύνδεση με τον Χριστό είναι χαλαρή, υποκείμενη στις ξαφνικές μεταβολές αναλόγως της διαθέσεως της στιγμής, που κυμαίνονται από μεγάλο ενθουσιασμό έως αδιαφορία πνευματική. Δεν αρκούν οι εξωτερικές διαβεβαιώσεις αφοσιώσεως στον Χριστό, όσο εντυπωσικαές και ενθουσιώδεις και αν είναι, εάν δεν έχει προηγηθεί βαθιά πνευματική προεργασία στον χώρο της καρδίας κάθε ανθρώπου, εκεί όπου καλείται να βασιλεύσει ο Χριστός. Μόνον μία ταπεινή καρδιά μπορεί να καταστεί ο κατάλληλος χώρος για να αυξηθεί η βασιλεία του Θεού. Μόνον ένας νους κεκαθαρμένος από τα πάθη και τα δεσμά της αμαρτίας δύναται να αποδεχθεί πλήρως και με απόλυτη εμπιστοσύνη τον βασιλέα Χριστό.
‘Ετσι και εμείς, εισερχόμενοι στην Μεγάλη Εβδομάδα, ας προετοιμασθούμε πνευματικώς και νοητώς με καθαρά καρδία και κεκαθαρμένας τας διανοίας να βιώσουμε το Πάθος του Κυρίου και να εορτάσουμε την ένδοξον Αυτού Ανάστασιν.
Αρχιμανδρίτης π. Κύριλλος Κεφαλόπουλος.